Concert De Leçons de Ténèbres van François Couperin, een andere passie
11 april 2025 20:00 - 21:30
Tristis est anima mea – een meditatief passieconcert
Het barokensemble Les Tendres Plaintes vertolkt de prachtige klaagzangen van Jeremiah in een engelachtige bezetting. Twee sopranen, begeleid door viola da gamba en klavecimbel, vlechten lange, sierlijke en schurende zanglijnen in en door elkaar heen. Hiernaast laten zij nog enkele werken uit deze periode horen van o.a. Charpentier en Marin Marais.
Van de 18e-eeuwse Franse vertoningen van de Klaagzangen van Jeremiah, de zogenoemde “Leçons de Ténèbres”, is de set van François Couperin wel één van de beroemdste. Begrijpelijk – de engelachtige bezetting met één en twee sopranen, de lange sierlijke zanglijnen die zich in zoete harmonieën en schrijnende dissonanten in elkaar vlechten, al dit was al in de 18e eeuw zeer geliefd. En een groot publiek succes.
Deze teksten van Klaagzangen of Lamentaties horen bij de Nocturnes van de drie dagen voor Pasen: Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, voor iedere dag gegroepeerd in een set van drie “Leçons”, vaak in een uitgebreide toonzetting.
In het begin van de 18e eeuw was muziek in de Goede Week bijna nergens toegestaan, maar wel in de Abdij van Longchamp, net buiten Parijs. Hier werd in de diensten nog uitgebreid gemusiceerd. En zo trokken in de Goede Week massa’s mensen naar Longchamp om daar zo een Office des Ténèbres bij te wonen. Voor het gemak heeft men toen deze diensten, die eigenlijk kort na middernacht zouden moeten plaatsvinden, na de namiddag van de dag ervoor verplaatst. En zo werd een bezoek aan Longchamp een zeer populair uitstapje.
Van Couperin is trouwens alleen de eerste set van lamentaties, dat voor Witte Donderdag, overgeleverd. Geheel volgens de traditie draagt het de titel “Pour le Mercredy” (woensdag). Voor dit concert hebben we de Leçons de Ténèbres van F. Couperin, gecombineerd met vocale muziek van M.A.Charpentier, die ook in deze periode in een Office des Ténèbres of een andere kerkdienst had kunnen klinken, en verder aangevuld met passende instrumentale werken.
En voor wie nieuwsgierig is waar nou de naam ‘Ténèbres’ vandaan komt… Ténèbre betekent donker. Waarschijnlijk is die naam ontstaan omdat tijdens de diensten stuk voor stuk kaarsen uit werden gedaan, tot het bijna helemaal donker was.
Laat je meevoeren met deze meditatieve passie!
Biografie
Les Tendres Plaintes werd in 2023 opgericht vanuit een grote liefde voor Franse barokmuziek en de wens deze muziek in een historisch adequate context te laten horen. Onderzoek naar deze contexten en historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk zijn speerpunten van het ensemble.
Voor dit concert bestaat het ensemble uit de sopranen Tanja Obalski en Mariana Pimenta, Marike Tuin – viola da gamba en Robert Koolstra – klavecimbel.
Tanja Obalski studeerde zang en historische uitvoeringspraktijk aan het Conservatorium van Amsterdam bij Margreet Honig en Howard Crook. Zij is als soliste te horen in oratoria, cantates en kamermuziekconcerten, met zowel Oude Muziek, als ook nieuwere, liefst onbekendere werken. Zij werkt als sopraan bij het Groot Omroepkoor en heeft daarnaast een lespraktijk voor zang klassiek en oude muziek.
De Portugese Mariana Pimenta studeerde zang aan het conservatorium van haar geboorte-eiland Madeira, zette haar studie voort aan de Universiteit van Aveiro en studeerde vervolgens zang Oude Muziek aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij Jill Feldman, Maria Acda Maas, Michael Chance en Peter Kooij. Mariana was als soliste te horen in opera’s als Ottone van Händel en Catone in Utica van Vivaldi. Daarnaast werkt ze regelmatig met koren en ensembles als Música Temprana en het Groot Omroepkoor en is zij in binnen- en buitenland te horen als soliste en ensemblezangeres.
Marike Tuin studeerde barokcello aan het conservatorium van Amsterdam en viola da gamba aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, bij Philippe Pierlot en Anneke Pols. Marike speelt regelmatig met ensembles als Barokopera Amsterdam en het Apollo Ensemble en maakt deel uit van ensemble Armonico Tributo, de Bachwerkplaats Diepenheim en het Margaretha Consort, waarmee ze voor Naxos twee cd’s met 17e-eeuwse Duitse barokmuziek opnam.
Robert Koolstra specialiseerde zich in oude muziek aan de Guildhall School of Music and Drama in London waar hij zijn diploma in Music Performance behaalde. Hij speelt continuo in diverse ensembles en als solist is hij regelmatig te horen op orgel en klavecimbel. Hij verleende medewerking aan verschillende tv- en radio- en cd-opnames en werkte o.a. met musici als Ton Koopman, Jos van Veldhoven, Rachel Podger. Als artistiek adviseur en continuospeler is hij verbonden aan het koor en barokorkest van het Luthers Bach Ensemble.
Kosten en aanmelden
Leden Woudkapel betalen € 20,00 *
‘Vrienden’ en niet-leden betalen € 25,00
NB: Boek een serie van 5 concerten voor € 99,00 en help deze serie mogelijk te maken! Zie deze pagina. Kaarten zijn te koop via de knop Bestel kaarten.
* Je kunt lid of Vriend zijn van de Woudkapel. Wil je lid worden, of je ‘Vriend’schap omzetten naar een lidmaatschap, meld je dan aan via het formulier op deze pagina.
LET OP: eenmaal aangeschafte kaarten worden niet gerestitueerd.
Foto: van links boven naar rechts onder: Robert, Mariana, Tanja en Marike